Desde Varela de Montes e o seu coetáneo Jesús Rodríguez López ata Fausto Galdo, recentemente homenaxeado pola Irmandade da Sanidade Galega, pasando por Rof Carballo, García-Sabell, Nóvoa Santos, Obella Vidal... a historia da medicina en Galicia ofrécenos unha nómina extensísima de profesionais da sanidade que vencellaron a súa actividade co humanismo galeguista.
 
A medicina sicosomática afirma  que unha enfermidade é o mesmo en Málaga que en Galicia, efectivamente é asi, pero o doente andaluz nada tenque ver co galego. O ámbito cultural e territorial no que se move o paciente que está a tratamento médico é un factor determinante para comprender o seu comportamento fronte á doenza, ou mesmos outras motivacións que un médico debe ter en conta para facer un diagnóstico certeiro.
 
A Irmandade da Sanidade Galega é unha plataforma de profesionais da sanidade no sentido máis amplo da acepción, que ten como obxectivo único afortalar o galeguismo e o humanismo como instrumento para comprender a idiosincrasia do doente, facendo fincapé na valoración positiva e uso da lingua galega na relación cos usuarios dos seus servizos.
 
Os sanitarios galegos están chamados a impedir que a nosa lingua desapareza dos centros de saúde -públicos e privados- desenvolvendo as súas actividades na nosa lingua. A Irmandade da Sanidade Galega afirma que o uso da lingua galega na relación cos pacientes ten efectos terapéuticos, porque aproxima os curadores aos doentes que se expresan no idioma propio por seren capaces de expresárense mellor.